Cohousen met vrienden: welke regels moet ik volgen?

1. Zorg voor een correcte en volledige huurovereenkomst

Er bestaan geen afzonderlijke regels voor cohousing. Als twee of meer personen beslissen om samen te wonen en op die plaats ook hun hoofdverblijfplaats willen vestigen, dan vallen zijn in Vlaanderen onder het toepassingsgebied van het Vlaams Woninghuurdecreet. Concreet gaat het dus gewoon om een woninghuurovereenkomst tot hoofdverblijfplaats van de huurder. Deze regeling is dwingend van toepassing. Dat betekent dat je hiervan niet kan afwijken. 

Je kan ervoor kiezen om alle huurders afzonderlijk op de huurovereenkomst te vermelden. In dit geval ondertekenen jullie samen de huurovereenkomst. Een andere optie is dat er één hoofdverhuurder is die dan vervolgens, met toestemming van de eigenaar, onderverhuurt aan de andere bewoners. Een derde mogelijkheid is dat elke bewoner een eigen, afzonderlijke huurovereenkomst met de eigenaar afsluit.

Maak in elk geval duidelijke, schriftelijke afspraken en communiceer vooraf openlijk met de verhuurder over je plannen.

2. Open een gemeenschappelijke rekening 

Het is handig om geldzaken samen te beheren door een gemeenschappelijke rekening te openen. Hierop kan iedere bewoner dan zijn aandeel storten voor vaste maandelijkse kosten (bv. huur, elektriciteit, …), andere uitgaven of grotere kosten. Spreek duidelijk af dat iedereen tijdig zijn deel moet storten, zodat niemand hoeft voor te schieten 

3. Doe gemeenschappelijke aankopen

Deel de kosten door grote aankopen gemeenschappelijk te doen, zoals meubels en huishoudelijke apparaten. Maak een inventaris van wie wat bezit om discussies te vermijden.

4. Sluit de nodige verzekeringen af

Hoewel een brandverzekering (woonverzekering) wettelijk niet verplicht is bij huur, is het aangeraden om een brandverzekering af te sluiten op naam van alle huisgenoten. Zelfs als de eigenaar al verzekerd is, dan moet je je nog steeds verzekeren voor je inboedel en je aansprakelijkheid tegenover derden voor schade aan het gehuurde goed. 

In de praktijk wordt de verplichting dat de huurder zich moet verzekeren meestal in de huurovereenkomst opgenomen. Er bestaan vandaag woonverzekeringen speciaal ontworpen op maat voor cohousing. Ook het afsluiten van een familiale verzekering kan nuttig zijn.

5. Stel duidelijke regels op

Goede afspraken maken goede vrienden. Bij cohousing geldt dit des te meer. Maak vooraf duidelijke afspraken over bijvoorbeeld de verdeling van huishoudelijke taken zoals poetsen, boodschappen doen, planten water geven, … Duid ook iemand aan als verantwoordelijke voor de administratie bijvoorbeeld facturen betalen, contact met de eigenaar, … 

Het kan ook handig zijn dat je afspraken maakt rond bezoek. Ben je van plan om een feestje te geven tot in de late uurtjes, dan breng je je medebewoners hiervan op de hoogte. Als er bepaalde zaken zijn die je storen aan een medebewoner, dan is het belangrijk om hierover duidelijk te communiceren. Respect en tolerantie zijn twee sleutelwoorden voor een geslaagde cohousing.

Wat indien een van de cohousers vertrekt?

1. Er is één huurovereenkomst die door alle cohousers werd getekend
   Wil een van de huurders de woning verlaten, dan moet deze een opzeg doen van drie maanden. In de regel zal de huurwaarborg geblokkeerd blijven tot zekerheid van de verhuurder en zullen de huurders onderling een regeling treffen waarbij een deel van de huurwaarborg wordt betaald aan de vertrekkende huurder. De teruggave van het deel van de huurwaarborg moet dus vooral praktisch worden bekeken, gezien de regelgeving hierover niets specifiek bepaalt. 
   
   De huurder die vertrekt kan een nieuwe huurder voorstellen die in zijn plaats zal toetreden tot de huurovereenkomst. Als deze nieuwe huurder door de blijvende huurders en de verhuurder wordt aanvaard, dan wordt de vertrekkende huurder vrijgesteld van zijn huurdersverplichtingen. Wordt er geen vervangende huurder voorgesteld, dan kan de vertrekkende huurder nog gedurende zes maanden worden aangesproken in betaling van de huurprijs. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer de blijvende huurders zouden nalaten om de huurprijs correct te betalen.
2. Er is één huurovereenkomst die werd getekend door de hoofdhuurder. Hij verhuurt onder aan de andere cohousers.
   Zeg je als hoofdhuurder de hoofdhuurovereenkomst op, dan moet je de onderhuurders een opzeggingstermijn van drie maanden geven. Zeg je tijdens de eerste drie jaar op, dan moet je als hoofdhuurder bovendien een opzeggingsvergoeding betalen aan de onderhuurders.
3. Elke cohouser sluit een afzonderlijke huurovereenkomst af
   Hier gelden de standaardregels bij woninghuur. Bij een standaardhuurcontract (9 jaar) moet je drie maanden voor het contract afloopt je opzeg doen. Zeg je vroeger op, dan moet je hierbij steeds een opzegtermijn van drie maanden respecteren en een schadevergoeding betalen. In het eerste jaar bedraagt die schadevergoeding drie maanden huur, in het tweede jaar twee maanden huur en in het derde jaar één maand huur. Vanaf het vierde jaar hoef je geen schadevergoeding meer te betalen.